Ortodoncja

Ortodoncja – czym się zajmuje?

Jak już wspomnieliśmy, ortodoncja zajmuje się leczeniem wad zgryzu u pacjentów w każdym wieku. Istnieją różne rodzaje wad zgryzu o odmiennym podłożu.

Jedne mogą być odziedziczone, inne powstają przez wady wrodzone, gdy szkodliwe czynniki miały wpływ na dziecko w łonie matki. Jednak najczęściej wady zgryzu są nabyte, czyli powstałe pod wpływem czynników wpływających na organizm już po narodzeniu.

W naszym gabinecie korzystamy z bogatego wyboru różnego typu aparatów ortodontycznych. Dobieramy je właściwie do rodzaju i stopnia zaawansowania zaburzenia, wieku pacjenta oraz jego oczekiwań estetycznych.

Aparaty ruchome – wykorzystywane w leczeniu wad zgryzu u dzieci i młodzieży. Jak sama nazwa wskazuje, mogą być samodzielnie zdejmowane i zakładane na kilka godzin dziennie. Ich konstrukcja składa się z płyty akrylowej oraz elementów ze stali nierdzewnej. Aparaty ortodontyczne ruchome wywołują kontrolowany nacisk na uzębienie, dzięki czemu stopniowo i pod stałym nadzorem lekarza stomatologa, ulega ono właściwemu przemieszczeniu.

Aparaty stałe – stosowane najczęściej u pacjentów, którzy posiadają już wszystkie zęby stałe. Mocowane są trwale do powierzchni zębów na cały okres leczenia, nie da się ich zatem samodzielnie zdejmować. Aparaty ortodontyczne stałe wskazane są szczególnie w leczeniu ortodontycznym, gdy wady zgryzu są zaawansowane.

Aparatami stałymi są także aparaty samoligaturujące, które wyróżniają się brakiem ligatur – czyli małych gumek, które pomagają podtrzymać łuk aparatu w zamkach. Zamiast ligatur stosuje się tu specjalne klapki.

Innym rodzaje aparatów mocowanych na stałe są aparaty lingwalne, które w odróżnieniu od pozostałych, zakładamy po wewnętrznej stronie zębów, dzięki czemu są niewidoczne. Pacjenci zyskują efekt estetyczny, jednak mogą one wpływać na niewyraźną mowę w początkowych etapach leczenia.

Clear Aligner – to nowoczesny typ aparatów ortodontycznych, które mają wygląd przezroczystych, estetycznych nakładek na zęby. Przygotowujemy je indywidualnie dla każdego pacjenta, dzięki czemu są idealnie dopasowane i nieinwazyjne w noszeniu.

Leczenie z ich użyciem jest bardzo komfortowe. Pacjenci mogą je samodzielnie zdejmować, np. przed jedzeniem lub przed codzienną higieną jamy ustnej. Jednak w takim przypadku należy pamiętać, że efekty leczenia zależą w głównej mierze od ich dyscypliny.

Etapy leczenia ortodontycznego

Leczenie wad zgryzu rozpoczyna się zawsze od konsultacji lekarskiej. Podczas tego rodzaju wizyty specjalista ortodoncji przeprowadza wywiad lekarski, badanie wewnątrz- i zewnątrzustne oraz szczegółową diagnostykę. Na podstawie otrzymanych w ten sposób informacji stawia diagnozę i przedstawia plan leczenia ortodontycznego.

Na kolejnych etapach korekcji wad zgryzu przygotowywany jest właściwy aparat ortodontyczny, dopasowany do wybranej formy leczenia. Należy także podkreślić, że aparat zakładamy jedynie na zdrowe zęby, wolne od ubytków próchnicowych. Jeśli lekarz zauważy ich obecność, na początku kieruje pacjenta na ich wyleczenie.

Po założeniu aparatu stałego lub przekazaniu aparatu ruchomego wymagane są regularne wizyty kontrolne u ortodonty – w częstotliwości zgodnej z indywidualnym harmonogramem, zazwyczaj co 4-8 tygodni, w zależności od rodzaju zastosowanego aparatu i planu leczenia.

Czas leczenia aparatem ortodontycznym jest zależny od wieku pacjenta oraz typu i zaawansowania wady zgryzu. Może wynosić od roku do kilku lat. Nowoczesna ortodoncja przynosi jednak nowe metody, które wpływają na skrócenie tego procesu.

Po zdjęciu aparatu ortodontycznego stosujemy dodatkowo tzw. retainery, czyli aparaty retencyjne, których rolą jest podtrzymanie uzyskanych efektów korekcji. Mogą być one stałe lub ruchome.

Podstawą sukcesu w eliminacji wad zgryzu jest właściwy dobór metody leczenia i regularna kontrola ortodonty w celu sprawdzania postępów korekcji, aktywowania aparatu oraz wprowadzania ewentualnych zmian.

Ortodonta – kiedy należy się udać?

Do ortodonty należy zgłosić się, kiedy zauważamy u siebie objawy, takie jak stłoczenie i/lub ścieranie się zębów, zgrzytanie zębami, odsłonięcie szyjek zębowych, czy też nadmierne odkładanie się kamienia nazębnego przy regularnej higienie jamy ustnej. Nieprawidłowości zgryzu przyczyniają się także do rozwoju innych dolegliwości:

• próchnicy zębów stałych – stłoczone zęby utrudniają prawidłowe i precyzyjne ich oczyszczenie, w miejscach trudno dostępnych gromadzą się resztki pokarmu, które ostatecznie prowadzą do powstania ubytków;
• chorób przyzębia – niewłaściwe rozmieszczenie zębów powoduje patologiczne przenoszenie sił na przyzębie, takie przeciążenia prowadzą do odsłony szyjek zębowych – powstają tzw. ubytki abfrakcyjne;
• bruksizmu – to niekontrolowane zaciskanie i zgrzytanie zębami, które może wynikać m.in. z wady zgryzu,
• zaburzeń w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego – które wynikają z niewłaściwie rozłożonych sił w jamie ustnej pacjenta, konsekwencją tego mogą być także bóle głowy,
• ograniczenia czynności żucia i wymowy – niektóre wady zgryzu wpływają na zaburzenia prawidłowego funkcjonowania narządu żucia i narządu mowy.